Na pleidooi om godsdienstlessen af te schaffen, vertellen godsdienstleerkrachten ons waarom hun vak wél belangrijk is (18 september 2023)
Weg met de lessen godsdienst en zedenleer: dat pleidooi maakten schooldirecteurs in deze krant. Maar wat denken leraren die die vakken geven daarvan? “Veel mensen hebben een verkeerd beeld van onze lessen.”
“Ik vind: school is veel meer dan alleen wetenschap. Je leert er ook mens zijn, en daar hoort godsdienst en ethiek bij”, zegt leerkracht islam Hakim Marmouri (40) uit Knokke. “Voor leerkrachten islam komt daar een belangrijke taak als rolmodel bij. Voor allochtone leerlingen betekent het veel om te zien hoe hun islamleerkracht goed geïntegreerd is op school, met alles meedoet en bevriend is met andersdenkenden. Zelfs gewoon het feit dat de lessen islam een plaats krijgen, is emotioneel ongelofelijk belangrijk. Leerlingen krijgen het gevoel dat ze er mogen zijn. Stel je voor dat je een Pakistaanse papa en een Marokkaanse mama hebt en in België opgroeit. Pubers zitten met vragen over hun twee of drie culturen. De lessen islam zijn dan een veilige haven om daarmee aan de slag te gaan.”
“Ook inhoudelijk hebben wij een cruciale rol te vervullen. Veel leerlingen voelen zich wel moslim, maar vaak weten ze heel weinig over hun geloof. Ze lezen veel dingen op het internet die niet kloppen. Dat alles haram (verboden, red.) is bijvoorbeeld. Ik probeer hen bij te brengen dat de islam net heel open is, met veel schakeringen.”
“Wij geven op school interlevensbeschouwelijke dialoog, waarin de verschillende godsdiensten aan bod komen, maar dat kan nooit volledig in de plaats komen van de verschillende levensbeschouwingen. Die lessen dienen om het samenleven te bevorderen. De leerkracht islam is een belangrijk radertje in het gehele proces van integratie. Dat kan je niet zomaar vervangen.”
“Ik vind het een verschrikkelijk idee om de levensbeschouwelijke vakken af te schaffen”, zegt leerkracht zedenleer Frauke Rossel (47) uit Middelkerke. “In onze lessen is er tijd en ruimte om te praten over de dingen waar de leerlingen zelf mee bezig zijn. Ze leren hun eigen mening vormen en respect hebben voor elkaar. Ons vak gaat eigenlijk over het leven en dat is het belangrijkste van alle vakken. Er zijn al zoveel problemen met het mentaal welzijn van jongeren. Dan is het toch geen goed idee om de luxe van levensbeschouwing weg te nemen? Ik heb ook wiskunde en biologie gestudeerd, maar zedenleer geef ik het liefst. Dat is het vak waar ik het meeste contact heb met mijn leerlingen. Dat nauwe contact heeft bij ons op school ook tot een concreet project geleid: Goed GeRegeld (om gratis menstruatieproducten aan te bieden aan meisjes, red.). Dat is gegroeid uit de leerkrachten levensbeschouwing.”
“Het argument dat scholen geen leerkrachten meer vinden om godsdienst of zedenleer te geven, houdt geen steek. We vinden toch ook geen leerkrachten wiskunde? Gaan we dat vak dan ook maar afschaffen? Een vak burgerschap is geen goed alternatief, want wie gaat dat dan geven? Je kan toch nooit volledig neutraal zijn en je eigen invalshoek wegcijferen? Leerlingen groeien op met een bepaalde levensbeschouwing en kunnen niet altijd met hun vragen thuis terecht. Het is een ongelofelijke meerwaarde dat ze daarover kunnen nadenken en praten met leeftijdsgenoten.”
“Veel mensen hebben een verkeerd beeld van onze lessen”, zegt Tamara Beirnaert (32), lerares katholieke godsdienst uit Lendelede. “Met de nieuwe reportage over het misbruik in de kerk op televisie is er nog meer controverse gekomen. Het is jammer dat mensen daar niet voorbij kijken. Dat is ook wat ik mijn leerlingen probeer bij te brengen: geloven is veel meer dan het instituut kerk. Het gaat over de tradities die we delen, over de waarden die achter een feest als Kerstmis zitten en over de boodschap van samenhorigheid. Ik geef ook het vak maatschappelijke vorming, wat door sommigen als alternatief wordt opgeworpen voor de levensbeschouwelijke vakken, maar ik merk dat we daar heel veel aanraken zonder echt in de diepte te kunnen gaan. Leerlingen leren er elkaar kennen, maar veel mindere waaróm dat belangrijk is. Ik vrees dat veel schoonheid verloren zou gaan in een algemeen vak.”
“Natuurlijk verwijs ik soms naar verhalen uit de Bijbel, maar dan vooral om aan te tonen dat mensen 2.000 jaar geleden met dezelfde problemen worstelden als mensen nu. En dat zij daar toen ook antwoorden op zochten en vonden. Ik onderzoek met mijn leerlingen wat die nog betekenen voor ons vandaag. Zo leer ik hen hoe ze steviger in het leven kunnen staan wanneer ze een tegenslag meemaken of verdriet ervaren. Het gevolg is dat godsdienstleerkrachten vaak een luisterend oor zijn. Tijdens de pauzes raak ik vaak niet in de leraarskamer omdat mijn leerlingen hun hart komen luchten.”
Bron: Het Nieuwsblad